Επιληψία
Η επιληψία είναι μια χρόνια νευρολογική πάθηση που χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενες κρίσεις λόγω ανώμαλης ηλεκτρικής δραστηριότητας στον εγκέφαλο. Υπάρχουν διάφοροι τύποι κρίσεων που επηρεάζουν την κίνηση, τις αισθήσεις, τη συμπεριφορά και τη συνείδηση.
Με τη σωστή διάγνωση, θεραπεία και υποστήριξη, πολλοί άνθρωποι μπορούν να διαχειριστούν αποτελεσματικά τις κρίσεις τους και να συνεχίσουν να ζουν μια πλήρη και ενεργή ζωή.
Στην Affidea neuraCare Athens, θα λάβετε εξατομικευμένη φροντίδα από μια παγκόσμιας κλάσης ομάδα, σε κάθε στάδιο της διαδρομής σας. Με εμπειρία και τις τελευταίες ιατρικές καινοτομίες, σας προσφέρουμε το πλήρες δυναμικό της σύγχρονης ιατρικής.
Η επιληψία είναι πολύπλοκη και μπορεί να προκύψει από ποικιλία παραγόντων, γενετικών και περιβαλλοντικών. Σε πολλούς ανθρώπους, δεν εντοπίζεται σαφές αίτιο.
Πιθανά αίτια περιλαμβάνουν:
- Εγκεφαλική βλάβη λόγω τραυματισμού, λοίμωξης, εγκεφαλικού ή όγκου
- Ανώμαλη ανάπτυξη του εγκεφάλου στη μήτρα
- Κληρονομικότητα γονιδίου σχετιζόμενου με την επιληψία
- Αυθόρμητη γονιδιακή μετάλλαξη
- Γενετικά σύνδρομα όπως η φυματώδης σκλήρυνση
Άλλα αίτια κρίσεων
Όχι όλες οι κρίσεις σημαίνουν επιληψία. Οξέα αίτια περιλαμβάνουν:
- Πυρετό – π.χ. εμπύρετες κρίσεις σε παιδιά
- Υπογλυκαιμία
- Διαταραχές ηλεκτρολυτών
- Συνδρόμα στέρησης
- Ανεπάρκεια οξυγόνου ή ροής αίματος στον εγκέφαλο (π.χ. υποξική-ισχαιμική εγκεφαλοπάθεια)
Η αιτία κάθε κρίσης πρέπει να διερευνάται και, εφόσον χρειάζεται, να αντιμετωπίζεται. Αν και δεν προκαλούνται από την επιληψία, ορισμένες καταστάσεις όπως οι πυρετικοί σπασμοί συνδέονται με αυξημένο μελλοντικό κίνδυνο εμφάνισης επιληψίας.
Η βασική εκδήλωση της επιληψίας είναι οι επιληπτικές κρίσεις και συνήθως αποτελούν το μοναδικό σύμπτωμα. Μια επιληπτική κρίση είναι ένα ξαφνικό ξέσπασμα ηλεκτρικής δραστηριότητας στον εγκέφαλο. Μπορεί να εκδηλωθεί με διαφορετικό τρόπο, ανάλογα με τα μέρη του εγκεφάλου που επηρεάζονται, και να κυμαίνεται από στιγμιαία απώλεια προσοχής έως παρατεταμένους σπασμούς.
Κατά τη διάρκεια μιας κρίσης, μπορεί να προκληθούν ακούσιες κινήσεις (κινητικά συμπτώματα) ή αισθήσεις (μη κινητικά συμπτώματα). Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν:
Κινητικά συμπτώματα:
- Επαναλαμβανόμενες κινήσεις (π.χ. μάσημα, τραβήγματα ρούχων)
- Ακούσιοι σπασμοί
- Ξαφνική δυσκαμψία ή χαλάρωση
Μη κινητικά συμπτώματα:
- Απώλεια συνείδησης
- Ασυνήθιστες οσμές ή γεύσεις
- Αίσθηση déjà vu
- Ξαφνικές, έντονες συναισθηματικές αντιδράσεις
Συχνοί παράγοντες πυροδότησης επιληπτικών κρίσεων
Η επιληψία επηρεάζει τον κάθε άνθρωπο διαφορετικά. Για ορισμένους, συγκεκριμένα συναισθήματα ή καταστάσεις μπορεί να αυξήσουν την πιθανότητα εμφάνισης κρίσης. Αυτά ονομάζονται "παράγοντες πυροδότησης" και, αν και δεν προκαλούν οι ίδιοι την επιληψία, μπορούν να αυξήσουν την πιθανότητα εμφάνισης κρίσης σε άτομα που ήδη πάσχουν.
Οι κρίσεις μπορεί να προκληθούν από:
- Μη λήψη της αντιεπιληπτικής αγωγής όπως έχει συνταγογραφηθεί
- Στρες
- Ανεπαρκής ύπνος
- Ορισμένα τρόφιμα ή συχνές παραλείψεις γευμάτων
- Κατανάλωση αλκοόλ ή ψυχαγωγικών ουσιών
- Φώτα που αναβοσβήνουν
- Έμμηνος ρύση
- Ορισμένα αιθέρια έλαια
- Υψηλή θερμοκρασία – συχνό ερέθισμα σε ορισμένα παιδιά
Δεν θα έχετε απαραίτητα όλους αυτούς τους παράγοντες πυροδότησης, μπορεί να μην έχετε και κανέναν. Είναι χρήσιμο να σημειώνετε τι κάνατε πριν την κρίση. Αυτό μπορεί να σας βοηθήσει να εντοπίσετε πιθανά ερεθίσματα και να ξέρετε τι να αποφεύγετε.
Οι επιληπτικές κρίσεις προκαλούνται από ανώμαλη ηλεκτρική δραστηριότητα στον εγκέφαλο. Υπάρχουν διάφοροι τύποι, ανάλογα με:
- Το σημείο του εγκεφάλου από το οποίο ξεκινούν
- Το αν έχετε επίγνωση κατά τη διάρκεια της κρίσης
- Το αν περιλαμβάνουν κινητικά (σωματικά) ή μη κινητικά (αισθητικά) συμπτώματα
Η γνώση του τύπου κρίσης που έχετε βοηθά τον νευρολόγο να σας προσφέρει την κατάλληλη θεραπεία και υποστήριξη. Οι βασικοί τύποι είναι:
- Εστιακές κρίσεις: Ξεκινούν από ένα ημισφαίριο του εγκεφάλου και προκαλούν ασυνήθιστες αισθήσεις ή κινήσεις. Μπορεί να έχετε ή να μην έχετε επίγνωση του περιβάλλοντος.
- Κρίσεις απουσίας: Προκαλούν στιγμιαία απώλεια επαφής και αντίδρασης με το περιβάλλον. Εμφανίζονται συχνότερα σε παιδιά.
- Μυοκλονικές κρίσεις: Προκαλούν τινάγματα και σπασμούς στους μυς, ενώ το άτομο έχει επίγνωση. Μπορεί να συμβούν διαδοχικά (ονομάζονται "συστάδες").
- Ατονικές κρίσεις: Οι μύες χαλαρώνουν απότομα και μπορεί να προκληθεί πτώση προς τα εμπρός.
- Τονικές κρίσεις: Οι μύες σφίγγονται ξαφνικά και μπορεί να προκαλέσουν πτώση προς τα πίσω.
- Τονικοκλονικές κρίσεις: Περιλαμβάνουν απώλεια συνείδησης και σπασμούς — οι μύες τεντώνονται και χαλαρώνουν επανειλημμένα προκαλώντας έντονα τινάγματα.
Επιληπτική κατάσταση (Status epilepticus)
Συνήθως, μια κρίση ξεκινά και σταματά από μόνη της, διαρκεί παρόμοιο χρονικό διάστημα κάθε φορά. Αν όμως διαρκεί περισσότερο από 5 λεπτά ή συμβούν πολλές κρίσεις διαδοχικά χωρίς διάστημα ανάνηψης, τότε πρόκειται για επιληπτική κατάσταση (status epilepticus).
Αν και σπάνιο, μπορεί να συμβεί με οποιοδήποτε τύπο κρίσης και απαιτεί άμεση ιατρική φροντίδα. Στην Affidea neuraCare παρέχουμε εκπαίδευση πρώτων βοηθειών για κρίσεις, ώστε εσείς και οι αγαπημένοι σας να γνωρίζετε πώς να αναγνωρίζετε την επιληπτική κατάσταση και πώς να δράσετε σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
Μάθετε περισσότερα στην ενότητα υποστηρικτικής φροντίδας για το πώς μπορούμε να σας βοηθήσουμε.
Όχι όλες οι κρίσεις προέρχονται από επιληψία. Για τη διάγνωση επιληψίας, ο νευρολόγος πρέπει να επιβεβαιώσει ένα από τα παρακάτω:
- Έχετε παρουσιάσει δύο ή περισσότερες κρίσεις μέσα σε 24 ώρες
- Έχετε παρουσιάσει μία κρίση αλλά εκτιμάται πως υπάρχει 60% πιθανότητα να εμφανιστεί και δεύτερη μέσα στην επόμενη δεκαετία
- Έχετε διαγνωστεί με σύνδρομο επιληψίας, όπως το σύνδρομο Dravet, το σύνδρομο Lennox-Gastaut ή γενικευμένες τονικοκλονικές κρίσεις
Πώς γίνεται η διάγνωση της επιληψίας;
Δεν υπάρχει μία μόνο εξέταση για τη διάγνωση. Ο νευρολόγος θα αξιολογήσει τα συμπτώματά σας, το ιστορικό σας και θα σας συστήσει μια σειρά εξετάσεων, όπως:
- Ιατρική αξιολόγηση και λήψη ιστορικού σχετικά με τις κρίσεις (πότε ξεκίνησαν, πώς εκδηλώθηκαν, πώς τις βιώσατε)
- Ηλεκτροεγκεφαλογράφημα (EEG) για την καταγραφή της ηλεκτρικής δραστηριότητας του εγκεφάλου
- Απεικονιστικός έλεγχος (MRI ή αξονική τομογραφία) για έλεγχο της δομής και της λειτουργίας του εγκεφάλου
- Ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ) για αποκλεισμό καρδιακής αιτίας
- Εξετάσεις αίματος για αποκλεισμό άλλων αιτιών (π.χ. διαβήτης, διαταραχές ηλεκτρολυτών, υπογλυκαιμία)
- Άλλες διαγνωστικές εξετάσεις, π.χ. γενετικός έλεγχος (αν υπάρχει υποψία γενετικής αιτίας), ή έλεγχος για αυτοαντισώματα (αν υπάρχει υποψία αυτοάνοσης εγκεφαλίτιδας)
Μια λεπτομερής αξιολόγηση από εξειδικευμένο νευρολόγο μπορεί να σας προσφέρει μια ξεκάθαρη εξήγηση για τα συμπτώματά σας. Επιπλέον, μπορεί να σας καθησυχάσει ότι θα λάβετε τον κατάλληλο συνδυασμό φροντίδας που ανταποκρίνεται στις δικές σας, εξατομικευμένες ανάγκες.
Καμία εμπειρία επιληψίας δεν είναι ίδια. Η καλύτερη θεραπεία εξαρτάται από το άτομο. Για ορισμένους, οι κρίσεις υποχωρούν με απλή αγωγή. Άλλοι μπορεί να χρειαστούν πιο σύνθετο θεραπευτικό πλάνο.
Στo Affidea neuraCare Athens προσφέρουμε εξαιρετική φροντίδα για όλες τις μορφές επιληψίας και σε όλες τις ηλικίες — ακόμη και για σπάνιες ή δύσκολα αντιμετωπίσιμες περιπτώσεις. Η προσέγγισή μας βασίζεται στην εξατομικευμένη ιατρική, λαμβάνοντας υπόψη το γενετικό υπόβαθρο, το περιβάλλον και τον τρόπο ζωής σας.
Μέσα από τη συμμετοχή μας σε ερευνητικά προγράμματα και κλινικές δοκιμές, οι ασθενείς έχουν πρόσβαση σε νέες υποσχόμενες θεραπείες, όπως σύγχρονα αντιεπιληπτικά φάρμακα και μη επεμβατικές τεχνικές διέγερσης νεύρων.
Συχνές θεραπείες επιληψίας περιλαμβάνουν:
- Αντιεπιληπτικά φάρμακα: μειώνουν τη συχνότητα και την ένταση των κρίσεων. Πολλοί ασθενείς λαμβάνουν περισσότερα από ένα.
- Χειρουργική επιληψίας (νευροχειρουργική): όταν δεν είναι αποτελεσματική η φαρμακευτική αγωγή ή εντοπίζεται συγκεκριμένη περιοχή στον εγκέφαλο που προκαλεί κρίσεις.
- Διέγερση πνευμονογαστρικού νεύρου (VNS): εμφύτευση συσκευής που εκπέμπει παλμούς για ρύθμιση της εγκεφαλικής δραστηριότητας.
- Κετογονική δίαιτα: διατροφικό πρωτόκολλο υπό επίβλεψη ειδικού διαιτολόγου για ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται στα φάρμακα.
- Εργοθεραπεία: βοηθά στην καθημερινότητα με τεχνικές για την αποφυγή ερεθισμάτων και τη διατήρηση της λειτουργικότητας.
Αν και δεν υπάρχει οριστική θεραπεία για την επιληψία, κάποιοι άνθρωποι διαπιστώνουν ότι η πάθηση έχει ελάχιστο αντίκτυπο στη ζωή τους πέρα από τις κρίσεις. Για άλλους, η επιπλέον υποστήριξη μπορεί να κάνει πραγματικά τη διαφορά, ιδιαίτερα σε θέματα που αφορούν την εργασία, τα ταξίδια και τον τρόπο ζωής.
Προσφέρουμε ένα ευρύ φάσμα υποστηρικτικών υπηρεσιών για να σας βοηθήσουμε να ζήσετε με αυτοπεποίθηση και ποιότητα, όπως εκπαίδευση πρώτων βοηθειών για κρίσεις, ενημέρωση και υλικό για την πάθηση, συναισθηματική υποστήριξη και άλλα.
